Sürücüsüz Arabalar mı Dediniz? Arkada Koca Bir İnsan Ordusu Var

Otonom araçlar, yani kendi kendine gidebilen arabalar, teknoloji dünyasının vitrine koyduğu pırlantalardan biri. Ama işin mutfağına bakıldığında durum biraz daha makarna soslu gerçeklerle dolu. Çünkü bu araçlar aslında pek de yalnız değil; görünmeyen bir insan kalabalığı sürekli onlara yardım eli uzatıyor. Yani “kendi giden araba” dediğimiz şey bazen aslında “biri arkadan ittirdiği sürece giden araba” olabiliyor.

Bu görünmez destekçilerden biri, tanıdık bir figür: güvenlik sürücüleri. Otomobilin direksiyonunda elleri kucağında otursalar da, gözleri kısılmış bir kartal gibi yola kilitlenmiş durumda. Bir yanlış gidişat sezdiklerinde devreye girip aracı kurtarıyorlar. Hani şu, ‘bu araba kendi kendine gidiyor ama yan koltukta sürekli diken üstünde duran biri var’ durumu. Teknoloji harika ama biraz da güven problemi yaşıyor gibi duruyor.

Bir de uzaktan kumandalı robotlar var, ama çocukluğumuzun oyuncak arabaları gibi değil. Bu sefer gözetleme ekranları karşısında koltuklarında oturan insanlar, kilometrelerce öteden bir arabanın direksiyonunu devralabiliyor. Sürücü uzakta ama etkisi birebir: Yani sanki Grand Theft Auto oynuyormuş gibi ama gerçek arabalarla. Eğer bu sistemle şehrin ortasında araba süren biri varsa, dualarınızı eksik etmeyin.

En enteresanı ise “asistanlar”. Bunlar araca gerçek zamanlı önerilerde bulunuyor. Bir nevi yapay zekaya WhatsApp’tan direktif verir gibi: “Oradan dönme”, “Şu otobüse fazla yanaşma”, “Yaya geçidinde dur, lütfen”. Araba kendi karar veriyor ama kulağında sürekli bir insan sesiyle… Bu da yapay zekanın aslında biraz helikopter ebeveyn eşliğinde büyüdüğünü hissettiriyor.

Tüm bunlar gösteriyor ki, “sürücüsüz” araba dediğimiz o büyük hayal, şu an için daha çok “yarı-insan, yarı-makinelerle çalışan karma bir trafik kabinesi”. Belki gelecekte arabalar tam anlamıyla özgürleşir, ama o zamana kadar neredeyse ilkokul çocuğuna ödev yaptırır gibi peşlerinde gezen bir insan grubu olacak: “Yaparsın koçum, ama ben yine de buradayım.”