Sinirinle kasın yan yana geldi
Paylaş
Artık sadece metal değil, hisseden bacaklar da var. Üstelik futbol da oynuyorlar, topu gole göndermeleri an meselesi.
Bugünün teknolojisi, Jules Verne hayalleriyle Tarkan film setini birleştirdi desek yalan olmaz. Amerika’nın sinir bozucu ama sinir çalıştıran kurumu MIT (Massachusetts Institute of Technology ya hani, Elon Musk’lı fantezilerin mekanı), Washington’dan hallice olan Boston’da öyle bir protez geliştirdi ki… teknik terimlerin arasında kalmadan söylersek bu şey sadece yürütmüyor, topa zıplatıyor.
Adı da havalı. ‘Golgenden Mekanik Proje’ gibi duran ama aslında *OMP* yani *Ossilektro Myoprotez*1. Kısaca, kasa ve sinire doğrudan bağlanıyor. Evet direkt. Araya bluetooth da girmiyor. Yani protez, beyninin ‘sağa dön’ emrini artık tıpkı bacağındaki kas gibi anında algılıyor. Ve kullanıcısı da eskiden otomatik kapılar gibi davranan protez yerine, FIFA kadrosunu zorlayan bir uzva sahip oluyor. Ciddi ciddi topu kontrol ediyor, kendi ekseni etrafında dönüyor, dar alanda kısa paslaşmalara giriyor.
Öncesinde hazır şablonlu, fabrikaya montajlı protezlerle yaşanan “programlı yürüme” devri vardı. Yüzde otuz mühendis, yüzde yetmiş şans işi. Sürekli düşme ihtimali, rampa görüp heyecanlanmalar, gölgeye basınca çökme gibi sürpriz özellikler vardı. Ama yeni sistem, kasılma şaşkınlığı yaşatmıyor. Çünkü vücut içinde hali hazırda bulunan elektrikli dansçılarla -yani sinirlerle- koreografiye giriyor.
Bu sistemin ardındaki isim ise Hugh Herr. Kendisi MIT Media Lab’de Biomekatronik Grubu’nun başındaki adam. Aynı zamanda bir zamanlar Alpler’de yaşanmış bir ‘vahşi doğa dizi bölümü’nde iki bacağını kaybetmiş adam. Kısacası, konuya yabancı değil. Protez kullanıcısı olarak ‘her sabah kendi silahını yazan kovboy’ gibi, teknolojiye elini cebinden çıkaramayacak kadar bağlı.
Yani mesele sadece ‘bir şeyleri tekrar yürütme’ değil. Mesele, vücudun ‘hadi oynayalım’ dediğinde, protezin *’tamam yürüyorum’* değil, *’atıyorum ben topa, sen kaç!’* demesi. Derdi olan protez değil artık, derdimiz hangi ayakkabıyı giydireceğiz buna.
Yani anlayacağın, bundan sonra protezler sadece demir yığını değil. Onlar da hissediyor, düşünüyor, aksiyona geçiyor. Bilim fena halde tripli. Ve bir gün gerçekten *The Matrix*’i çekmeye kalkarsak, figüranı burada hazır. 🤖
Devlet her zaman olduğu gibi ‘zaten insan ayağını da kesmeseydi bunlara gerek kalmayacaktı’ noktasında sessizliğini koruyor. Ama neyse, biz bu protezle çimmekteyiz şimdilik 👣
Bekleyen çok şey var, bastonlar düşecek, yokuşlar eski günlerini arayacak.
Dipnotlar
1. *Ossilektro Myoprotez (OMP)*: Kemik ve kasla doğrudan bağlantı kurabilen, sinir sistemiyle veri alışverişi yapabilen mekanik protez türü. Yani robot ama vücut dostu.
Paylaş
Yeni yazılar yayına girer girmez ilk okuyan sen ol!
Bu Yaz Dōgo’dan Ne Getirelim Diye Sorma!
Tart mı dersin, sabun mu istersin, sıcak su nostaljisiyle dönenlerin valizi boş kalmaz
Ruhunu şeyhle evlendirenler kulübü
İkna edilmek özgürlük değilse, neden bu kadar kişi gönüllü tutsak olmayı seçiyor
